Bebeklerde Kolik
Türkiyede yeni doğan bebeklerin yüzde 10 ila 30unda görülen bir yeni doğan hastalığı olan infantil kolik, bebeklerde belirli aralıklarla oluşan, sebebi belli olmayan ve aileyi rahatsız edici düzeydeki ağlamalar olarak kendini gösteriyor. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Uzmanı Prof. Dr. Fügen Çullu Çokuğraş, Bebeklerin üç haftadan uzun süre, haftada en az üç gün ve günde üç saatten fazla ağlamaları, üç aylık veya daha küçük olmaları, mızmızlanmaları, uyumamaları, beslenme ile ilgili gaz, kusma, şişkinlik gibi şikâyet durumları olarak tanımladığı infantil kolik ile ilgili şu bilgileri verdi
İnfantil kolik nedir? Kimlerde görülür?
Kolik bir tür ağrı şeklidir. Bu ağrı kıvrandırıcı, insanın canını yakan, spazmlarla birlikte giden, bir müddet sonra biraz gevşeyen, geçiyormuş gibi olsa da geçmeyen gerçekten insanı hırpalayan bir ağrıdır. Bu ağrı şekli, küçük bebeklerde olduğunda buna infantil kolik ismi verilir.
İnfantil kolik neden oluşur?
Nedenleri konusunda hiçbir şey yüzde 100 net değildir. Anne karnında organlarını çalıştırmadan annesine bağımlı olarak yaşayan bebek, ağız yoluyla beslenmeye başlayınca sindirim sistemi harekete geçiyor. Bebeğin gelişimi mükemmelse, o yolun hareketlerini sağlayan sinir ağları kusursuz çalışıyorsa ve aşırı duyarlılık göstermiyorsa, içeride de istenen miktarda ve cinste faydalı mikroorganizma topluluğu çocuğun yaşına uygun olarak bulunuyorsa ve beslendiği besin çocuk için uygunsa bu problemler genelde olmuyor.
En sık görüldüğü dönem hangisidir?
Çoğunlukla süt çocuklarında görülür. Ortaya çıkışı ilk üç aydır. Eğer sorun daha sonra ortaya çıkıyorsa, başka nedenler de aranması gerekiyor.
Bir hastalık mıdır yoksa kendiliğinden düzelen geçici bir sorun mudur?
İnfantil kolike geçici bir sorun gözüyle bakılıyorsa da son yıllarda literatürde kolikli çocukların ileriki dönemlerde sindirim sistemi ve kişilik açısından sorunlar gösterdiklerini belirten çalışmalar bulunuyor. Sindirim sistemi açısından örneğin hazımsızlık, spastik kolon denilen rahatsızlıklara aday olabiliyorlar. Ayrıca kişilik olarak infantil kolikli çocukların ileride biraz daha hırçın, biraz daha problem çıkarmaya yakın çocuklar olduğu da tespitler arasında.
Evreleri var mıdır ve bebeğin mutlaka doktora götürülmesi gerekir mi?
Kolikli çocuklar mutlaka doktora götürülür. Çünkü ağlamalar o kadar şiddetlidir ki, aileler mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurur. İleri safhalarında anne giderek gerilir ve kızmaya başlar. Aynı şekilde baba da buna katılabilir. İkisinden biri çocuk istismarı diye adlandırılan vurma, çimdikleme, yatağa atmak gibi eylemler gerçekleştirilebilir. Bu noktada anne-bebek veya baba-bebek iletişimindeki bozukluk bir travmaya kadar gidebilir. Bu durum ileride bebek ile anne arasındaki ilişkinin çok iyi gelişememesine neden olabilir. Anne sütü alıp da kolik problemi yaşayan pek çok aile, anne sütünü terk etmektedir. Bunun doğru olmadığı uzmanlar tarafından özellikle belirtiliyor.
İnfantil kolik belirtileri nelerdir?
- Susturulamayan bir ağlama krizi ve huzursuzluk varsa,
- Bebek üç aydan daha küçükse,
- En aşağı üç haftadır ağlama nöbetleri yaşıyorsa,
- Ağlama sırasında canı yanıyormuş yüz ifadesiyle, bacaklarını karnına çekip, ellerini yumruk yapıp göğsüne getiriyor ve iki büklüm oluyorsa,
- Ağlama nöbetleri genellikle akşamüzeri artıyorsa,
- Ağlama nöbetleri en az haftada üç kez tekrarlanıyor ve ortalama üç saat kadar sürüyorsa bu infantil koliktir.
Koliğin tedavisi var mıdır, varsa tedavide kullanılan yöntemler nelerdir?
Bağırsak florasıyla ilgili çalışmalar giderek artıyor. Kolikli bebekler üzerinde yapılan çalışmalarda, bu bebeklerin bağırsaklarında kolay gaz yaptığı bilinen Clostridium difficile adı verilen bir bakterinin koliksiz olan bebeklere göre daha fazla olduğu saptandı. Bu bakterinin bebekler için çok uygun olmayan bir bakteri olduğu biliniyor. Probiyotikler, yani yararlı bakterilerin kullanımı bu noktada öne çıkıyor. İlaç olmadığı için benzer işlevi olan ilaçların bir adım önüne çıkan probiyotikler arasında en çok kullanılan Lactobacillus reuteri. Lactobacillus reuterinin, hazımsızlık, dispepsinin yol açtığı kolay geğirip kolay kusma ve özellikle infantil kolik konusunda, bebeğe ve aileye yardımcı olduğunu gösteren çalışmalar bulunuyor.